W czasach dynamicznych zmian gospodarczych i społecznych niezawodna łączność staje się kluczowa. Sieci komórkowe w Polsce muszą mierzyć się z rosnącymi oczekiwaniami użytkowników – zarówno pod względem jakości usług, jak i dostępności nowoczesnych technologii. Pomimo licznych wyzwań, polscy operatorzy telekomunikacyjni intensywnie inwestują w infrastrukturę, rozwijając sieci komórkowe oraz szerokopasmowe, by sprostać potrzebom rynku. Dane z 2024 roku pokazują, że telefonia mobilna generuje już ponad połowę przychodów całego sektora telekomunikacyjnego. Szczególne znaczenie ma dziś rozwój technologii światłowodowej, która stanowi ponad 50% wszystkich łączy dostępowych w kraju. Czy infrastruktura telekomunikacyjna w Polsce udźwignie tempo zmian i oczekiwań konsumentów?

Inwestycje w technologię 5G

Operatorzy w Polsce intensyfikują działania związane z wdrażaniem technologii 5G. Dla przykładu :

• Orange Polska zmodernizował 3000 istniejących stacji bazowych i zbudował 170 nowych, aby obsługiwać 5G.
• Plus rozszerzył zasięg 5G do 20 milionów osób w pierwszym kwartale 2024 roku*.

Wyniki są imponujące!

Współpraca operatorów jako odpowiedź na kryzys

W obliczu kryzysu gospodarczego operatorzy komórkowi w Polsce coraz częściej decydują się na współdzielenie infrastruktury, aby obniżyć koszty inwestycji i eksploatacji. Takie działania obejmują wspólne wykorzystanie masztów, anten oraz innych elementów sieci, co pozwala na efektywniejsze zarządzanie zasobami i szybszą rozbudowę sieci.

Model otwarty (Open RAN) to najszybciej rosnący segment rynku radiowych sieci. Badania rynkowe wskazują, że 8 na 10 operatorów ma w planach inwestycje w Open RAN. W dużym skrócie model Open RAN to koncepcja budowy sieci komórkowych, która pozwala operatorom na wybieranie komponentów od różnych dostawców, zamiast polegać na jednym producencie. Dzięki temu sieci stają się bardziej elastyczne, a operatorzy mogą obniżyć koszty i szybciej wprowadzać innowacje. Wyobraź sobie, że budujesz wieżę z klocków. Tradycyjnie musiałbyś kupić wszystkie klocki od jednej firmy. Open RAN to tak, jakbyś mógł kupować różne rodzaje klocków (np. te od anteny, te od zarządzania siecią) od różnych producentów i łączyć je ze sobą, bo wszystkie pasują do siebie standardem. Na przykład, operator komórkowy może użyć anteny od jednej firmy, a oprogramowania do zarządzania siecią od innej, co daje mu większy wybór i potencjalnie niższe koszty.

Przykładem zastosowania tego modelu są nasi zachodni sąsiedzi. W Niemczech pojawiło się wsparcie rządu dla pierwszej ogólnokrajowej sieci komórkowej 5G w modelu Open RAN. Jest to część szerszej strategii mającej na celu wzmocnienie cyfrowej suwerenności Niemiec, zwiększenie konkurencji na rynku telekomunikacyjnym i uniezależnienie się od dominujących dostawców infrastruktury, zwłaszcza tych spoza Europy. Można zatem powiedzieć, że w ten sposób Niemcy chcą się stać bardziej niezależni od zagranicznych podmiotów, tym samym wspierając wielu krajowych producentów szerokiej gamy komponentów, 

Czy polska infrastruktura telekomunikacyjna jest gotowa na przyszłość?

Jak wskazuje Sławomir Pietrzyk, który jest założycielem i prezesem zarządu firmy IS – Wireless, czyli jedynej polskiej firmy, która dostarcza sprzęt i oprogramowanie do budowy sieci 4G i 5G, musimy skupić się na kształceniu specjalistów, którzy będą umieć zarówno obsługiwać, jak i tworzyć nowoczesne sieci telekomunikacyjne. Bez współpracy sektora prywatnego i uczelni w dużym uproszczeniu – nie będzie specjalistów do rozwoju modelu Open RAN. Dla przykładu Politechnika Białostocka i firma IS-Wireless nawiązali ścisłą współpracę, czego efektem jest uruchomienie pierwszego w Polsce Campus 5G Network – Open RAN Lab na Wydziale Elektrycznym tej uczelni.

Rozbudowa sieci komórkowych i wyzwania

Mimo intensywnych inwestycji operatorzy napotykają na wyzwania związane z koniecznością dalszej rozbudowy sieci. Program „Droga ku Cyfrowej Dekadzie” ma zapewnić gigabitowe łącze każdemu użytkownikowi w Polsce do 2030 roku. A czym jest ten program? To inicjatywa Unii Europejskiej, której celem jest przyspieszenie transformacji cyfrowej państw członkowskich do 2030 roku. Został on przedstawiony przez Komisję Europejską jako część szerszej strategii odbudowy po pandemii COVID-19 oraz odpowiedzi na rosnące potrzeby cyfrowe społeczeństw i gospodarstw. 

• Stan na 2023 rok:
  • Sieci światłowodowe docierały do ponad 75% gospodarstw domowych.
  • Jedynie 5% z tych gospodarstw miało dostęp do łączy o wysokiej przepustowości.
• Stan na 2024 rok: dane dotyczące procentowego dostępu gospodarstw domowych do sieci światłowodowych oraz odsetka tych gospodarstw z dostępem do łączy o wysokiej przepustowości nie są jeszcze powszechnie dostępne w formie oficjalnych statystyk. Opierając się na publikacjach PŚO (Polski Światłowód Otwarty – największy w Polsce wyłącznie hurtowy operator, który udostępnia innym operatorom detalicznym otwarty i niedyskryminujący dostęp do sieci światłowodowej) można założyć, że nastąpił znaczny wzrost dostępności sieci światłowodowej, ale nie jest on jeszcze określony w liczbach.

Jakie wyzwania czekają operatorów w najbliższych latach?

Pomimo wyzwań związanych z kryzysami, polska infrastruktura sieci komórkowych dynamicznie się rozwija, aby sprostać rosnącym potrzebom użytkowników. Inwestycje w technologię 5G, rozbudowa sieci światłowodowych oraz współpraca między operatorami stanowią kluczowe elementy strategii mającej na celu zapewnienie wysokiej jakości usług telekomunikacyjnych w Polsce.

Autor: Izabela Wojtanowska